Zomereczeem bij paarden, ook wel staart- en manenjeuk of sweet-itch genoemd.
Paarden die last hebben van zomereczeem, lijden in de lente, zomer en najaar aan hevige jeuk. Als gevolg daarvan zien we in de zomerperiode veel paarden met kaal geschuurde staarten en manen.
Het paard probeert zichzelf op allerlei manieren te schuren om van de jeuk af te komen, vaak tot bloedens toe. De jeuk wordt veroorzaakt door een allergische reactie op het speeksel van de Culicoïdes mug (de knut), een piepklein mugje die met het blote oog nauwelijks waarneembaar is.
Vroeger zagen we deze aandoening vooral bij de zogenaamde “sobere” rassen, vaak in combinatie met een te rijke conditie (te dik paard of pony) zoals IJslanders, Shetlanders, Friezen etc. maar tegenwoordig wordt het bij vrijwel alle rassen geconstateerd en lijkt ook de conditie van het paard geen wezenlijk verschil meer te maken. In bosrijke gebieden met relatief veel beschutting en weinig wind komen in verhouding meer paarden voor die aan deze aandoening lijden dan in bijvoorbeeld de kustgebieden.
Een echte, afdoende oplossing voor deze nare aandoening is niet zomaar te geven. Wel kunnen er een aantal maatregelen worden getroffen waardoor het paard minder door de muggen gebeten wordt en dus ook minder jeuk zal hebben. Een van de meest effectieve maatregelen is het paard in de periode dat de mug aktief is, dus van maart tot en met oktober ( afhankelijk van de weersomstandigheden), in te pakken in een zogenaamde eczeemdeken, een deken die het paard zoveel mogelijk omsluit waardoor de mug niet bij de meest aantrekkelijke lichaamsdelen (staartwortel, manenkam, buik ) kan komen. Deze deken moet dan wel zeer consequent worden gedragen en wanneer de deken afgehaald wordt, bijv. om te rijden, dienen er andere maatregelen getroffen te worden.
Verder kan men het paard opstallen in de uren dat de mug het meest aktief is ( rond zons op- en ondergang ) om zo de kans op muggenbeten te verkleinen. Echter, ook overdag zijn er mugjes aanwezig, zeker op warme, broeierige dagen met weinig wind. Ook kunnen sommige voedingssupplementen bijdragen aan de vermindering van de symtomen; zo zou het dagelijks voeren van knoflook aan het paard de lichaamsgeur kunnen veranderen waardoor ze minder aantrekkelijk zouden zijn voor muggen. Dit is echter nooit wetenschappelijk bewezen.
En als laatste remedie zijn er veel verschillende middelen te koop die hetzij claimen te voorkomen dat de mug bijt (anti-muggen middelen, insect repellents), hetzij de symptomen bestrijden. Het paard blijft echter nog steeds allergisch; alleen de tekenen daarvan worden onderdrukt.